Yatırım ve Zeka İlişkisi
Modular Fam! Evet piyasalar kötü, Bitcoin iniş çıkışlarıyla altcoinleri perişan ediyor. Uzun vade yatırımcılar olarak bu dönemde alacağımız aksiyonlar sınırlı, bu nedenle kendimizi geliştirmeye devam etmeliyiz. Kabul edelim ki, bu piyasadan çıkış düşünüldüğü kadar kolay olmuyor ve öğrendiğimiz her şey burada hayatta kalmamıza bir nebze daha yardımcı oluyor.
Bu yazının konusu, en az 1 kere başınıza gelen, karlı bir tradeden sonra yaşanılan “Ben dünyanın en zeki insanıyım.” hissiyle ilgili. Gelin, zeka ve yatırım ilişkisini detaylıca inceleyelim.
Birçoğumuz piyasada kazanırken bunu zekamıza yorma eğilimindeyiz, fakat kaybederken çoğunlukla suçu kendimizde değil, piyasanın sunmuş olduğu kötü haberlerde ve sembollerde ararız. Daha önce çokça bahsettiğimiz gibi, eğer para piyasaları rasyonel bir yer olsaydı, sahip olduğunuz zekayı dibine kadar kullanabilirdiniz.
Fakat piyasalar, zekanın yanında sosyoloji, psikoloji, sabır ve inanç gibi faktörleri de barındırıyor. Piyasalarda yapılan yanlışın bedeli çoğunlukla ağır oluyor. Örneğin, 10 bin USD ile birçok iyi trade ve şansınız ile 100 bin USD’ye ulaştınız. Yapacağınız tek bir hata, büyük kayıplarla sonuçlanabilir. Ve piyasalar, “Ben bu işi biliyorum.” dediğiniz noktada cezayı kesmeye çok alışkındır.
İnsanlık tarihinde belki de en önemli bilim adamlarından birisi olan Sir Isaac Newton’ın zekası tartışılmaz değil mi? Fakat dönemin hisse senedi borsasında yaptığı bir hata sonucu kaybettiği miktar günümüzde yaklaşık 2 -3 milyon dolar. Üstelik üzerinden 300 yıl geçmesine rağmen hala aynı hataları yapmaya devam ediyoruz.
1711 yılında, İngiliz Hükûmetinin savaş borçlarını kapatmak amacıyla Güney Denizi Şirketi adı verilen bir ticaret şirketi açılıyor. Şirketin devlet tarafından desteklenmesiyle birlikte deniz ticaretinin çoğunluğunu elinde tutacağı ve büyük karlar getireceği beklentisine giriliyor. Şirket henüz kar etmiyor olsa bile vaat ettiği potansiyel üzerine hisse senetleri uzun dönem sürecek bir yükselişe giriyor.
Şirketin hisse senetlerine 1720'nin başlarında yatırım yapan Newton, bir süre sonra hisselerden iyi bir kar elde ederek hisselerini satıyor. Çünkü Newton, gayet rasyonel bir adam ve hissenin şiştiğinin farkında. Fakat piyasa Newton kadar rasyonel değil.
Bir süre sonra dönüp baktığı zaman hissenin satmış olduğu fiyatların çok çok üzerine ulaştığını görüyor ve portföyünün büyük bir kısmı ile tekrar dahil oluyor. Tanıdık bir senaryo gibi geliyor değil mi?
Tahmin edeceğiniz üzere hissede oluşan balon bir süre sonra patlıyor ve Newton kısa bir süre sonra günümüzde 2–3 milyon dolar değerinde olduğunu düşünülen 20 bin pound zararla hisselerini satıyor. Bunun üzerine de o ünlü sözün söylendiği biliniyor.
“Gök cisimlerinin hareketlerini hesaplayabilirim ama insanların çılgınlıklarını, hayır.” — Sir Isaac Newton
Geçen 300 yıl üzerine piyasada değişen hiçbir şey yok. Kullanılan araçlar, arayüzler değişse de yatırımcı psikolojisi ve bir şeyi kaçırma korkusu aynı şekilde devam ediyor. Ve ne yazık ki, zekanız sizi bundan kurtaramıyor. Bu tarz durumlarda kalmamak için sahip olmanız gereken şey prensip, ve bu prensiplerin baştan belirli olması. Bu nedenle çoğu zaman robotlar insanlara göre daha uygun tradeler gerçekleştiriyor.
Özetle, Newton’u bile tokatlayan piyasa, bize neler yapar tahmin edemiyoruz. Eğer hüsrana uğramamak istiyorsanız prensiplerinize bağlı kalın, ve yatırımlarınızı bu minvalde değerlendirin.
Yazıyı okuduğunuz için teşekkür ederiz. Hoşçakalın.
Hazırlayan: Modular Team, CyranoDB